Algılamada dikkat yoğunluğu önemli yer tutar. Zira insan
dikkatini nereye yoğunlaştırırsa enerjisini oraya yönlendirir ve sarf eder.
Verimli algılama ve öğrenme dikkat yoğunluğuna paralel olarak artar veya
eksilir.
İnsanda üç dikkat boyutu vardır, birincisi sıfır dikkat
boyutudur, doğuştan verilmiş ve mizacında bulunan bir özelliktir. Kişinin
farkında olmadan gerçekleştirdiği eğilim, istek ve yönelmeleridir. Örneğin, ilk
defa geldiği yerde neler dikkatini çeker?
Sıfır dikkatin yönlendirdiği bir eğilimle kişi ilk olarak neleri görür ve algılar? Bu durum kişiliklere göre farklılık gösterir. Duygusal boyuttaki mekanın estetiğine, fiziksel boyuttaki kullanımına, zihinsel boyuttaki de yapısal ve fayda boyutuna dikkat eder. Sıfır dikkat kişinin yoğunluğu ve ilgisi konusunda da ipuçları verir. Sıfır dikkat değişmez, sadece geliştirilip zenginleştirilir.
İkincisi; birinci dikkat boyutudur ki dış çevre tarafından
uyarılan sistemdir. Uyarıya göre kişi tepki verir; ya kaçar ya da yaklaşır ve
mücadele eder. Yani insan bilincini devreye sokar. Bu durum kısa veya uzun
süreli olabilir.
Üçüncüsü ise ikinci dikkat boyutudur ki bilincin (iradenin)
tercihin devrede olduğu bir dikkat seviyesidir. Enerji harcanmasını gerekli
kıldığından uzun süre devam ettirilmesi zordur. Öğrenme bu boyutta
gerçekleştiği için algılama ve öğrenme sıfır ve birinci dikkat seviyelerinin
paralelinde gerçekleşmelidir.
Alaiddin Girgin - Öğrenmeyi Öğrenmek ve Başarmak
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder