Stres İle Başa Çıkma Yolları

İnsan bedensel ve ruhsal olarak denge, uyum ve düzen içerisindedir. İnsan bedeninde bilinçli yada bilinç dışı işlev yapan sistemler dengeyi, düzeni sağlamak ve sürdürmek için çaba harcarken iç ve dış uyaranlar bu dengeyi bozucu etkiler yapabilir.
Zararlı etken (stressor agent) denen bu uyaranlar tarafından bedensel ve ruhsal denge ve uyumun bozulması sonucunda STRES belirtileri, yakınmaları ve bulguları ortaya çıkar. Belirli ölçüler içinde organizma için uyarıcı olan bazı etkenler, bu ölçülerin dışına çıktığında zararlı etken niteliği kazanır.

Yaşantıyı tehdit eden, zararlı etkenlerin oluşturduğu stres sonucunda kişilerde fizyolojik, ruhsal ve toplumsal bozukluklar meydana gelir.

Stres Belirtileri

İç ve dış zararlı etkenlerin organizmayı zorladığı koşullarda gelişen organizma tepkisine genel uyum belirtileri adı verilir. Genel uyum belirtileri zararlı etkenlerin organizmayı zorladığı koşullarda ortaya çıkar. Bu durum;

1. Tehlike
2. Direnç
3. Çöküntü şeklinde birbirini takip eden üç ayrı evreyi içerir.

1. Tehlike Evresi :

• Ağızda, boğazda kuruluk,
• Bitkinlik,
• İştahsızlık zayıflama,
• Çok yemek yeme, oburluk, şişmanlama
• Baş ağrısı, baş dönmesi,
• Boyunda, ensede, belde, sırtta ağrı, gerginlik, kasılma ve eklem ağrıları,
• Dururken, otururken, yürürken dengesizlik, sallanma,
• Ellerde titreme,
• Uykusuzluk, aşırı uyku, düzensiz uyku,
• Uykuda diş gıcırdatma, konuşma,
• Korkulu rüyalar görme, birdenbire korkuyla uyanma, uykuda el kol hareketleri, kalkıp gitme,
• Mide barsak bozuklukları, sindirim zorluğu, bulantı, kusma, ishal
• Konuşma güçlüğü, hecelerin, sözcüklerin bağlanmasında bozukluk, kekeleyerek konuşma, az yada çok konuşma,
• Gürültü ve sese karşı aşırı duyarlılık.

2. Direnç Evresi :

• Arasıra oluşan kaygı düzeyinin çoğalıp sürekli kaygı düzeyinin yerleşmesi
• Endişe, korku,karamsarlık öfke, sinirlilik, tedirginlik,
• Durgunluk, ilgisizlik, isteksizlik,
• Dikkat, bellek ve düşünce bozuklukları.

3. Çöküntü Evresi :

• Daha önceki evrelerde ortaya çıkan bozukluklara bağlı geri dönüşü olmayan organik bozukluklar,
• Bozuklukların çok ilerlemesi sonucu şok ve ölüm olabilir.

Zararlı etkenlerle savaşmak yerine zararlı etkenlerden kaçmak yolunu seçen bireylerde de tehlike evresindeki değişiklikler olur. Bu değişiklikler sonucu organizma zararlı etkenlerle başedemeyeceğine karar verir.

Günlük Stresleri Aşmak, Sorunları Çözmek

Engellerin aşılması, sorunların çözülmesi, streslerin yok edilmesi yaratıcı düşüncelerle sağlanır. Böyle zor durumlar karşısında kişiler bilgilerini, deneyimlerini, görgülerini, zihinsel işlevlerini, akıl ve mantıklarını kullanmalıdırlar. Bu bir durum değerlendirmesidir. Bunu içtenlikler, doğru ve gerçekçi biçimde yapan insanlar fayda sağlayıp iyileşme yolunu bulabilirler, bulamayanların hekime başvurmaları gerekmektedir.

ÖNERİLER

Spor yapın.
Dinlenmeye eğlenmeye zaman ayırın.
Gevşeme yöntemlerini kullanın.
Mesleğinizde başarılı olmak için çaba sarfedin.
Bugünün işini yarına bırakmayın.
“Herşeyi yaparım” ya da “Hiçbir şey yapamam” demeyin.
Sinirlenmeyin
Becerinizi, yetinizi, yeteneğinizi bilin.
Özeleştiri yapın, hatalarınızı görün.
Zamanın tutsağı olmayın.
“Hayır” demeyi bilin.
Kendinizi vazgeçilmez görmeyin.
İşkolik olmayın.
Dengeli ve sağlıklı yaşayın.