Mevlana öğretisindeki mutasavvıf ve sufi geleneği, tohumları ve insanları özdeşleştirir.

Mevlana öğretisindeki mutasavvıf ve sufi geleneği, tohumları ve insanları özdeşleştirir.

Tasavvufa göre tohumlar dört çeşittir:

1) Tohumu ve meyvesi aynı olanlar: Fasulye, nohut, mercimek. Kabuksuz ve çekirdeksizdir.

2) Tohum ve meyve aynıdır; fakat yenemeyen kabuğu vardır: Fındık, fıstık, ceviz. Kabukludurlar, çekirdekleri içidir.

3) İkinci türün tam tersidir. Yani, dışı yenir, içi yenmez. Meyve kısmı dışıdır, çekirdeği ise içi. Tohumu çekirdeğidir: Hurma, zeytin, erik, şeftali, kayısı...

4) Meyvesi ve tohumu birlikte yenir. Sert kabuğu yoktur. Meyve ile tohum iç içedir. Atılacak bir kısmı yoktur, dışı da içi de faydalıdır: İncir gibi...

Mevlana tohum ve insanların gelişimiyle ilgili şunları söylüyor:

"Az konuşan adamda derin bir düşünce vardır. Konuşma kabuğu arttı mı, iç yok olur. Kabuk kalın olursa, iç küçülür, zayıflar. İç kemale gelip olgunlaşınca kabuk incelir. Hamlıktan kurtulup yetişen, olgunlaşan cevize, bademe ve fıstığa, şu üç meyveye bir bak! Ham iken kabuğunu kırarsan bozulur. Olgunlaştı mı kabuksuz daha iyidir, içini çıkarırsan kabuğunu atarsın."

Ardından şu dizeleri dile getiriyor:

"Taş yeşermez geçmiş olsa da üzerinden ilkbahar
Toprak ol da bak nasıl güller açar
Taş gibi idin, çok gönül kırdın, yeter.
Toprak ol, üstünde hoş güller biter."

Ö. FARUK RECA - MEVLANA İLE RUHUN UYANIŞI